Leergang Coachen en beïnvloeden, een leergang voor Vakinhoudelijk Team Ondersteuners
Voor RIBW Overijssel heb ik samen met Loes Everts in 2020 een leergang mogen ontwikkelen voor alle 60 vakinhoudelijk teamondersteuners (VTO’s). Een vakinhoudelijk ondersteuner is ondersteunend aan naaste collega’s, dient als vraagbaak bij lastige kwesties en heeft daarnaast een rol om de kwaliteit van het werk te waarborgen.
Doel van de leergang: vergroot vaardigheden en competenties voor de VTO’s zodat ze hun rol deskundig en effectief uit kunnen oefenen, zowel in het proces met individuele collega’s als met betrekking tot het hele team.
Inmiddels hebben we deze leergang (maatwerkvarianten) in verschillende organisaties gefaciliteerd, zowel binnen als buiten de zorg. De leergang is toegespitst op medewerkers die geen hiërarchische relatie hebben met het team waarin ze werken, maar wel een bijzondere rol vervullen als het gaat om kwaliteitsbewaking en opleiding van collega’s.
Ik heb het idee dat ik als VTO-er steviger in mijn schoenen sta
“Het leertraject heeft mij bewust gemaakt van mijn manier van handelen en hoe ik, door in mijn manier van handelen iets te veranderen, toe te voegen of aan te passen, een ander in beweging kan zetten. Ik heb tools gekregen om mijn individuele collega’s en het team als geheel, te coachen en te ondersteunen. Ik heb handvatten gekregen om mee te bewegen, om te buigen of juist te bekrachtigen. Ik heb het idee dat ik als VTO-er steviger in mijn schoenen sta en me bewuster ben geworden van mijn rol / functie/ positie. En daarmee complimenten aan jullie; want dit komt mede door hoe jullie invulling hebben gegeven aan dit Leertraject. De theorie, de uitleg hiervan, het bespreken van casussen en praktijkervaring, hebben mij hierbij geholpen.”
Uit het behoeften onderzoek kwam o.m. de vraag naar:
- coachings- en begeleidingsvaardigheden
- omgaan met groepsdynamiek en verschillende meningen en visies
- bijdragen aan gedragen besluitvorming
- beïnvloeden van teamcultuur, o.m. een open werk- en leersfeer
- versterken van verantwoordelijkheidsgevoel
- omgaan met veranderingen en weerstand
Wij hebben dit vertaald in een leergang over coachen en beïnvloeden.
Fase 1: coachen in 1 op 1 relaties
Fase 2: beïnvloeden van groepsprocessen
Opbouw programma
In 11 bijeenkomsten van 3,5 uur (5 in fase 1, zes in fase 2), zijn de deelnemers aan het werk geweest. Naast de bijeenkomsten zijn in een online omgeving videolessen, artikelen, voorbereidings- en borgingsopdrachten gedeeld. In de bijeenkomsten hebben deelnemers ervaring opgedaan met het toepassen van interventies en tegelijkertijd het effect ervan kunnen ervaren als deelnemer van de leergroep. Verrijkt met deze ervaringen, pasten zij het geleerde tussen de bijeenkomsten toe in hun teams.
In kleine leergroepen doorliepen de deelnemers een programma waarin kennisoverdracht en leren door ervaren zijn vervlochten. Door te reflecteren op de eigen rol én het geleerde direct toe te passen en te borgen hebben deze professionals zich snel ontwikkeld.
Borging in de praktijk
In het traject is bijzondere aandacht besteed aan borging van de resultaten in de praktijk. Dat is op verschillende manieren vormgegeven.
Op de eerste plaats zijn alle bijeenkomsten opgevolgd met opdrachten, om het geleerde direct toe te passen in de praktijk. Deelnemers voerden een van de geoefende interventies uit in de praktijk en reflecteerden hierop.
Halverwege het traject heeft iedere deelnemer met zijn/haar manager ‘een moedig gesprek’ gevoerd. Het ‘moedige’ heeft betrekking op het bespreken van de vraag; hoe ervaren we onze samenwerking en wat kan er prettiger of beter.
Bovendien werden in dit gesprek aan de hand van een praktijkcasus dilemma’s besproken die gaan over rolopvattingen en verantwoordelijkheidsverdeling tussen VTO en teammanager. Beiden maakten een kort verslag.
Tot slot zijn na afloop van het leertraject een serie Regiobijeenkomsten georganiseerd, waar Teammanagers, Gedragswetenschappers, vakinhoudelijk Ondersteuners en hun Regiomanager met elkaar in gesprek zijn gegaan. Onderwerp van gesprek: Hoe behouden we datgene dat van waarde is uit het leertraject, zodat het een vaste plek krijgt in het werkproces? En wat hebben we van elkaar nodig zodat alle partijen goed tot hun recht komen in de samenwerking!
Een waardevol trajecvt
“Ik heb beide leertrajecten voor vakinhoudelijk teamondersteuner gevolgd bij Jacqueline en Loes. Het eerste traject was vooral gericht op de 1 op 1 coaching en de gesprekken die ik al veelvuldig voerde. Ik ging er in met een leervraag die eigenlijk over de ander ging, en kwam er uit met hele nieuwe inzichten over mijn eigen manier van werken. Het omgaan met weerstand (ook mijn eigen) het aansluiten bij de communicatiebehoefte van de ander, allemaal stuk voor stuk leerzame onderwerpen die mijn werk tot op de dag van vandaag plezieriger maken.
In trap 2 ging het meer onder de beïnvloeding van een groep. Ook hierin heb ik veel geleerd over mijn eigen houding en gevoel. Waar ik voorheen veel individueel oppakte heb ik de meerwaarde van de groep leren inzien. Ik heb ook echt plezier gekregen in de groepsbesprekingen, waar ik eerder sneller de irritatie voelde. Door ieders mening als een meerwaarde te zien en deze ook oprecht te willen begrijpen inzetten voel ik minder de behoefte om te overtuigen en meer de behoefte om te begrijpen. Ook heb ik geleerd meer los te laten, het proces te laten gaan en niet bang zijn de controle te verliezen. Veel meer te benoemen van wat ik zie merk en voel en ook daadwerkelijk te luisteren naar wat de ander te zeggen heeft. De meerwaarde van de deep democracy, rolflexibiliteit en alle meningen op tafel zijn in mijn dagelijks werk waardevolle toevoegingen.
Al met al een ontzettend waardevol traject waar ik niet alleen veel plezier aan heb gehad, maar nog dagelijks plezier van heb.”
Bronnen
Aan de basis van het traject ligt het model van verbindende communicatie (de lemniscaat). Verbinding en contact als basis voor de samenwerking. Gedrag beïnvloedt gedrag en gedrag wordt gestuurd door onderliggende behoefte en emoties. Het beïnvloeden van de interactie begint bij bewustzijn van je eigen deel van de lemniscaat: wat doe ik en wat breng ik teweeg? Oprechte nieuwsgierigheid naar behoeften, emoties en gedrag van de ander is de volgende stap in het beïnvloeden van de interactie.
We hebben onszelf en onze deelnemers laten inspireren door theorie, modellen en interventies uit: Situationeel coachen, Non-verbale communicatie, Haptonomie, Verbindende communicatie, Systemisch werken en systeemdenken, Dynamiek van emoties, Deep Democracy en Teamcoaching.
Context en krachtenveld
Leren en ontwikkelen gebeurt niet in een vacuüm maar in de context van de organisatie en binnen het krachtenveld van team, management en staf. Gedurende het traject is aandacht voor deze context en dit krachtenveld en wat dit voor invloed heeft op de manier waarop VTO’ers hun rol invullen of gaan invullen.
Wil je meer weten?
over deze leergang en wat het mogelijk kan betekenen voor jouw organisatie? Dat kan:
- Heb je haast en wil je meteen antwoorden? Bel me dan nu op 06-41527835
- Of neem via een bericht contact op, dan maken we een bel- of Zoomafspraak om kennis te maken.
Terug naar Team Trajecten